Właśnie ukazał się dwunasty tom „Biblioteki »Literatury Ludowej«” wydawanej przez Polskie Towarzystwo Ludoznawcze. Publikacja jest pracą tricksterki Kamili Kowalczyk, która przeanalizowała renarracje baśni ze zbioru „Kinder- und Hausmärchen” Wilhelma i Jakuba Grimmów w przestrzeni kultury popularnej

Książka ukazała się pod tytułem „Baśń w zwierciadle popkultury. Renarracje baśni ze zbioru »Kinder- und Hausmärchen« Wilhelma i Jakuba Grimmów w przestrzeni kultury popularnej”. Wkrótce pojawi się w bibliotekach naukowych, a w ciągu kilku miesięcy zostanie także udostępniona na stronie naszego stowarzyszenia w wolnym dostępie.

„W 1812 r. między Achimem von Arnimem a Jakubem Grimmem doszło do korespondencyjnej wymiany zdań dotyczącej problematyki baśni. Przedstawiciel romantyzmu heidelberskiego napisał wówczas do Grimma, że »utrwalenie baśni stanie się wreszcie śmiercią całego jej świata«. Nie spodziewał się raczej, że dywagacje na ten temat będą żywe także dwa wieki później” – pisze we wstępie książki jej autorka. – „[…] Minęło już ponad 200 lat od pierwszego wydania »Kinder- und Hausmärchen«, baśni spisanych przez bibliotekarzy z Kassel, a historie te są nadal obecne w kulturze. Przedmiotem pracy jest analiza funkcjonowania tzw. motywów i wątków Grimmowskich w różnych tekstach kultury popularnej powstałych po 2000 r., omówienie ich funkcji i spojrzenie na spektrum zjawiska renarracji Grimmowskich fabuł. Pozwoli to dostrzec proces przeniesienia niemieckich baśni na grunt popkultury, która na rozmaite sposoby je przekształca i reinterpretuje. Ponadto w pracy odnaleźć można rozważania na temat marketingu kulturowego, w którego strategię wpisują się również opowieści braci Grimmów”.

Recenzji naukowej pracy podjęły się dr hab. Urszula Chęcińska, prof. Uniwersytetu Szczecińskiego i dr hab. Violetta Wróblewska, prof. Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

– Praca […] stanowi jedną z pierwszych w Polsce autorskich rozpraw poświęconych obecności wątków i motywów Grimmowskich w kulturze masowej […] – pisze w swojej recenzji dr hab. Violetta Wróblewska, prof. UMK. – Baśń Grimmowska została przez młodą badaczkę potraktowana w całej rozprawie jako podstawowe tworzywo wielu form artystycznej wypowiedzi, jak dzieło literackie, film, komiks, gra komputerowa, planszowa, RPG, co daje bogaty i różnorodny przekrój zjawisk. Autorka, odwołując się do wybranych przykładów, wyczerpująco opisała mechanizmy przetwarzania znanych wątków i motywów pochodzących z baśni braci Grimm, posługując się kluczowym terminem renarracji.

Dr hab. Urszula Chęcińska, prof. US podkreśliła natomiast, że „Baśń w zwierciadle popkultury…” to przykład tekstu inspirowanego własnym doświadczeniem badawczym, popartym rzetelną wiedzą literaturoznawczą i kulturoznawczą. – Stanowić będzie z pewnością impuls do dalszych badań naukowych i działań organizacyjnych kolejnych badaczy i autorów oraz […] punkt metodycznego odwołania i komparatystycznych odniesień – zaznaczyła recenzentka. – Specyficzny klimat Grimmowskiej „lust zu fabulieren” widoczny w całym tomie, który ma szansę stać się ważnym głosem na temat „motywów Grimmowskich” wpisujących się w przestrzeń kultury popularnej, stanowi wartość samą w sobie.

Publikacja jest dwunastym tomem „Biblioteki »Literatury Ludowej«” wydawanej przez Polskie Towarzystwo Ludoznawcze. W serii ukazały się także m.in. „Baśnie nasze współczesne” pod redakcją Jolanty Ługowskiej (Wrocław 2005), „Od Tolkiena do Pratchetta. Potencjał rozwojowy fantasy jako konwencji literackiej” Marka Pustowaruka (Wrocław 2009) i „Ludowe opowiadania komiczne. Poetyka i antropologia” Luizy Podziewskiej (Wrocław 2010).

Wydanie tomu zostało dofinansowane przez Wydział Filologiczny Uniwersytetu Wrocławskiego.

Autorka – Kamila Kowalczyk – to członkini Stowarzyszenia Badaczy Popkultury i Edukacji Popkulturowej Trickster oraz Polskiego Towarzystwa Badań nad Filmem i Mediami. Obecnie pracuje nad doktoratem w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego. Publikowała artykuły m. in. w „Przeglądzie Humanistycznym”, „Literaturze Ludowej”, „Perspektywach Kulturoznawczych” i tomach zbiorowych.